Ngày Trái Đất là dịp để chúng ta nhìn nhận lại mối quan hệ giữa con người với hành tinh xanh này. Mới đây, tôi có dịp tới Washington, D.C, gặp gỡ nhiều lãnh đạo, cán bộ nhà nước để bàn về những thách thức liên quan tới tài nguyên dưới lòng đất – nguồn lực quý giá song cũng là điểm yếu lớn nhất của nhân loại. Khi khí hậu tiếp tục biến đổi và tài nguyên cạn kiệt, quản lý tốt hệ thống dưới bề mặt đất trở thành “đòn bẩy” cho sự phát triển bền vững của toàn xã hội.

Mặt đất – nguồn tài sản đồng thời là thách thức sống còn

Thế giới đang dần nhận ra sự tồn tại của “vương quốc ẩn” dưới lòng đất – nơi lưu giữ nước ngầm, khoáng sản quý, năng lượng địa nhiệt… Đây là yếu tố quyết định cả về kinh tế lẫn môi trường, song hiểu biết và đầu tư cho chúng vẫn còn quá ít ỏi, đặc biệt trong bối cảnh biến đổi khí hậu, ô nhiễm và nhu cầu tiêu thụ bùng nổ mạnh mẽ.

Thiếu nước ngọt là vấn đề nhức nhối trên quy mô toàn cầu, khi nguồn nước ngầm khai thác ngày càng nhanh. Điện gió, pin năng lượng và hạ tầng số đều phụ thuộc vào các loại khoáng sản quan trọng như lithium, cobalt hoặc đất hiếm – trong khi nguồn cung ngày càng hạn chế do căng thẳng địa chính trị. Bên cạnh đó, an ninh năng lượng hiện đại cần đa dạng hóa nguồn lực, đặc biệt khai thác năng lượng địa nhiệt hiệu quả hơn – lĩnh vực còn rất nhiều tiềm năng chưa được tận dụng. Khả năng chống chịu với thiên tai và biến đổi lâu dài của môi trường gắn liền với cách chúng ta quản trị và khai thác hệ thống dưới lòng đất này.

Một hệ thống của những hệ thống – Sự kết nối không thể tách rời

Điều khiến các thách thức này càng trở nên phức tạp là tính liên thông của mọi yếu tố trong hệ thống hạ tầng – môi trường. Khi khai thác khoáng sản, hệ lụy không chỉ là mất tài nguyên mà có thể còn ảnh hưởng đến mạch nước ngầm, gây bất ổn địa chất, thay đổi cảnh quan kéo dài hàng thế hệ. Mỗi hành động dưới mặt đất đều tạo ra “phản ứng dây chuyền” mà con người chưa lường hết được.

Thảm họa địa chất như động đất ở Myanmar nhắc nhở chúng ta rằng Trái Đất luôn vận động và khi nổi giận, hậu quả có thể khôn lường. Hạ tầng, cuộc sống và nền kinh tế của mọi quốc gia đều bị ảnh hưởng bởi sự vận động khó kiểm soát này. Tuy nhiên, chúng ta hoàn toàn có thể chủ động chuẩn bị và ứng phó.

Chính phủ Hoa Kỳ đã bắt đầu tập trung mạnh vào vấn đề quản lý tài nguyên dưới bề mặt đất. Nhiều sáng kiến như Bổ sung nước vào tầng chứa (Managed Aquifer Recharge – MAR), xử lý nguồn nước khỏi hóa chất PFAS và thúc đẩy phát triển năng lượng địa nhiệt đang dần được triển khai mạnh mẽ, cho thấy sự quan trọng về kinh tế – xã hội của các nguồn lực ngầm này.

Mỗi người – mỗi ngành đều chung con thuyền Trái Đất

Những thách thức về đất đai, nước và khoáng sản vượt lên mọi ranh giới chính trị. Dù làm việc với đại diện từ các bang thuộc Đảng Dân chủ hay Cộng hòa, tôi đều nghe thấy mối lo chung: chỗ thì lo thiếu nước, nơi thì lo ngập lụt, ai cũng cần dữ liệu thủy văn và hạ tầng bền vững hơn. Thực tế cho thấy, Trái Đất không phân biệt màu chính trị – giải pháp cho tài nguyên luôn cần sự đồng lòng.

Thị trường tài chính cũng ghi nhận điều này: Giá vàng – biểu tượng của giá trị bền vững – không ngừng tăng, đạt mức kỷ lục 3,240 USD/ounce. Ngày càng nhiều ngân hàng trung ương và quỹ đầu tư chuyển từ trái phiếu sang vàng, thể hiện nỗi lo về sự ổn định của tài sản tài chính so với những “tài nguyên hữu hình” mà đất mẹ mang lại.

Chấp nhận sự phức hợp – Giải pháp tích hợp

Kỷ niệm Ngày Trái Đất, chúng ta cần nhấn mạnh: Chủ động bảo vệ hành tinh phải đi kèm những giải pháp đa chiều, hướng đến tổng thể hệ thống liên kết nước, khoáng sản, năng lượng và rủi ro môi trường. Giải pháp đơn lẻ thường dẫn tới hệ lụy ngoài ý muốn. Chúng ta cần những chiến lược tích hợp, khai thác và quản lý nguồn tài nguyên một cách tổng thể, bền vững.

Bên cạnh đầu tư cho bản đồ địa chất số và công nghệ giám sát hiện đại, cần thiết lập các quy chế đồng bộ, hướng tới đánh giá tác động tổng thể thay vì chỉ chú trọng từng mảng riêng rẽ. Cơ chế tài chính cũng cần được xây dựng để ghi nhận giá trị thực sự của tính bền vững và khả năng phục hồi (resilience).

Lắng nghe đất mẹ – Nâng cao nhận thức cộng đồng

Để thành công, cần sự quyết tâm từ các nhà hoạch định chính sách cùng sự vào cuộc của toàn xã hội. Đa số chúng ta còn chưa thấy rõ sự phụ thuộc của cuộc sống vào tầng đất ngầm – từ dòng nước sinh hoạt, khoáng chất cấu thành điện thoại thông minh, tới nền móng vững chắc của ngôi nhà. Quản lý Trái Đất không chỉ là công việc bảo vệ chung, mà còn là nền tảng duy trì thịnh vượng, an ninh và phát triển bền vững lâu dài.

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và nhu cầu khai thác tài nguyên ngày một lớn, cách chúng ta ứng xử với lớp đất dưới chân sẽ quyết định tương lai kinh tế, môi trường và sự trường tồn của biết bao thế hệ mai sau. Đã đến lúc đưa “thế giới ngầm” này lên thành ưu tiên của công chúng và nhà lãnh đạo.

Nếu bạn đang quan tâm đến quản lý tài nguyên dưới mặt đất, xây dựng hạ tầng bền vững hoặc muốn tìm giải pháp công nghệ trong địa chất và môi trường, đừng ngần ngại liên hệ với đội ngũ chuyên gia tại micad.vn! Chúng tôi sẵn sàng đồng hành cùng bạn để đưa ra những giải pháp tối ưu, hiệu quả và bền vững nhất cho từng dự án. Hãy nhấn vào link https://micad.vn/bao-gia/ để nhận được tư vấn cũng như báo giá chi tiết. Cùng xây dựng nền tảng vững chắc cho tương lai – bắt đầu từ những gì nằm dưới chân ta!